Nederlandse gemeenten staan aan de vooravond van een radicale vernieuwing ...

Gemeenten staan aan de vooravond van een radicale vernieuwing, veroorzaakt door de kracht van informatie. Dat is de stellige overtuiging van Jan van Ginkel, gemeentesecretaris van Schiedam en lid van de VNG-commissie Dienstverlening en Informatiebeleid. “De overheid is geen oplossingsmachine meer, maar een organisatie die gedreven wordt door publieke waarden.”

“Informatie is overal, het is de uitdaging om deze informatie te verbinden voor het genereren van publieke waarden. Zowel verticaal, tussen overheden, als horizontaal in de keten,” zegt Van Ginkel. Als gemeentesecretaris ziet hij wat informatie nu al betekent in de dagelijkse praktijk van gemeenten, als lid van de VNG-commissie onderzoekt hij wat de mogelijkheden van de huidige informatiesamenleving betekenen voor gemeenten. “Ik zie een duidelijk verband tussen de informatiesamenleving die steeds meer informatie genereert, de netwerksamenleving waarin alles met elkaar is verbonden en de participatiesamenleving waarin burgers zelf het initiatief nemen. Deze drie samen zijn wat mij betreft een magische driehoek, in positieve zin.”

Publieke waarden centraal

Het gaat er volgens Van Ginkel om dat gemeenten gaan nadenken hoe zij informatie kunnen gebruiken om tot hogere publieke waarden te komen. Hij noemt als voorbeeld het voorkómen van armoedeval. In plaats van het oplossen van het probleem dat burgers in armoede leven. “Voorkomen heeft meer waarde dan oplossen.” Dat vraagt om een omslag in waarnemen. “De overheid is gewend om te denken in ordening en structuren en gebruikt daarbij gestructureerde informatie. Maar de meeste informatie in de informatiesamenleving is ongestructureerd. Als je kijkt door de bril van ordening en structuren, dan zie je die dus niet. We moeten als overheid leren om anders te kijken.” Dan kan een gemeente bijvoorbeeld beslissen om de sociale wijkteams in te richten naar de beweging in een wijk, in plaats van naar de huidige situatie. Van Ginkel licht toe: “Stel dat in een wijk veel jongeren komen wonen en dat de wijk daardoor verandert. Dan kun je daar alvast op inspelen met de samenstelling van je team, zodat je met die beweging mee kunt.”

Lees meer en Bron iBeleid